امروزه با افزایش جمعیت و تقاضا برای غذا، حفظ منابع آب و استفاده بهینه از آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان، کشاورزی به عنوان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب، نیازمند روشهای نوین آبیاری برای افزایش کارایی و حفظ منابع آبی است. آبیاری قطرهای گلخانهای به عنوان یک روش نوین آبیاری، با مزایای متعددی که دارد، به عنوان راه حلی مناسب برای چالشهای آبیاری در گلخانهها مطرح شده است.
آبیاری قطرهای چیست؟
آبیاری قطرهای روشی برای آبیاری گیاهان است که در آن آب به صورت قطره قطره و به آرامی به ریشه گیاهان میرسد. این روش در مقایسه با روشهای سنتی آبیاری مانند غرقابی، مزایای متعددی دارد.
مزایای آبیاری قطرهای گلخانهای
استفاده از شیوههای نوین آبیاری در مقابل شیوههای سنتی بسیار به صرفه و علمی است. آبیاری قطرهای گلخانهای نیز یکی از روشهای پرطرفدار نوین برای آبیاری گیاهان است. از جمله مزایای این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش مصرف آب: آبیاری قطرهای با رساندن آب به طور مستقیم به ریشه گیاهان، از هدر رفتن آب در اثر تبخیر و رواناب جلوگیری میکند. در این روش میتوان تا 70% در مصرف آب صرفهجویی کرد.
- افزایش راندمان کوددهی: در سیستم آبیاری قطرهای میتوان کود را به همراه آب به ریشه گیاهان رساند. این روش باعث افزایش جذب کود توسط گیاهان و کاهش هدر رفتن کود میشود.
- کنترل دقیق آبیاری: در این روش میتوان مقدار و زمان آبیاری را به طور دقیق کنترل کرد. این امر به حفظ رطوبت خاک در حد مطلوب و جلوگیری از غرقابی شدن خاک کمک میکند.
- کاهش رشد علفهای هرز: آبیاری قطرهای با مرطوب کردن خاک در محدوده ریشه گیاهان، از رشد علفهای هرز در سایر قسمتهای خاک جلوگیری میکند.
- کاهش بیماریهای گیاهی: در این روش آبیاری، برگهای گیاهان خیس نمیشوند و این امر به کاهش بیماریهای گیاهی ناشی از رطوبت بالا کمک میکند.
- افزایش تولید: با استفاده از آبیاری قطرهای، گیاهان به طور منظم و بهینه آبیاری میشوند و این امر به افزایش رشد و تولید آنها کمک میکند.
اجزای سیستم آبیاری قطرهای
یک سیستم آبیاری قطره ای اجزایی دارد که اگر به درستی نصب و راهاندازی شود، میتواند به شما یک سیستم قابل اتکا و نوین برای آبیاری ارائه دهد. این اجزا شامل مواردی است که در ادامه به آنها میپردازیم.
- منبع آب
- می تواند شامل چاه، تانکر، یا شبکه آب شهری باشد.
- تانکر برای ذخیره آب و پمپ برای افزایش فشار آب و انتقال آن به لوله ها استفاده می شود.
- فیلتر آب
- برای جلوگیری از ورود ذرات معلق به سیستم آبیاری و گرفتگی لوله ها و قطره چکان ها استفاده می شود.
- انواع مختلفی از فیلترها مانند فیلترهای توری، دیسکی، شنی و هیدروسیکلونی وجود دارد.
- لوله ها
- برای انتقال آب از منبع آب به نقاط مختلف زمین کشاورزی یا گلخانه استفاده می شوند.
- لوله ها از جنس های مختلفی مانند پلی اتیلن، پی وی سی و پلی پروپیلن ساخته می شوند.
- لوله ها در سایزهای مختلف با قطرهای متفاوت تولید می شوند.
- قطره چکان ها
- برای رساندن آب به ریشه گیاهان به صورت قطره قطره و با دبی مشخص استفاده می شوند.
- انواع مختلفی از قطره چکان ها مانند قطره چکان های جبران کننده فشار، تنظیم شونده و دریچه دار وجود دارد.
- قطره چکان ها در فواصل مختلف و متناسب با نیاز گیاهان در طول لوله ها نصب می شوند.
- شیرآلات و اتصالات
- برای کنترل و تنظیم جریان آب در سیستم آبیاری قطره ای استفاده می شوند.
- انواع مختلفی از شیرآلات و اتصالات مانند شیرهای قطع و وصل، شیرهای کنترل فشار، زانوها، سه راهی ها و بست ها وجود دارد.
- سیستم کنترل و اتوماسیون
- برای کنترل و اتوماسیون سیستم آبیاری قطره ای استفاده می شود.
- این سیستم شامل تایمر، رطوبت سنج، کنترلر و سایر تجهیزات جانبی می باشد.
- با استفاده از سیستم کنترل می توان زمان و مقدار آبیاری را به طور دقیق تنظیم کرد.
- تجهیزات جانبی
- شامل کوددهی، سیستم های زهکشی، و تجهیزات اندازه گیری می باشد.
- با استفاده از این تجهیزات می توان راندمان و کارایی سیستم آبیاری قطره ای را افزایش داد.
طراحی و نصب سیستم آبیاری قطرهای
طراحی و نصب سیستم آبیاری قطرهای باید توسط افراد متخصص انجام شود. در طراحی سیستم باید به عواملی مانند نوع گیاه، نوع خاک، مساحت گلخانه، و شرایط آب و هوایی توجه شود. در مرحله اول نوع خاک، شیب زمین، نوع و نیاز آبی گیاهان، مساحت زمین و شرایط آب و هوایی را بررسی کنید. بعد از آن منابع آب موجود و کیفیت آب را بررسی نمایید.
مرحله دوم انتخاب نوع سیستم آبیاری قطره ای (سطحی، زیرسطحی، ثقلی یا تحت فشار) است. محاسبه نیاز آبی گیاهان و تعیین دبی و فشار آب مورد نیاز مهم است. انتخاب و محاسبه سایز لوله ها، اتصالات، قطره چکان ها و سایر تجهیزات باید به درستی انجام شود.
در مرحله سوم باید لوله ها، اتصالات، قطره چکان ها، فیلترها، پمپ، منبع آب و سایر تجهیزات مورد نیاز را تهیه کرد و از کیفیت و مرغوب بودن آن مطمئن شد. در آخرین مرحله برای نصب و اجرا حفر کانال برای لوله ها (در صورت نیاز) لازم است. پس از آن نصب منبع آب، پمپ، فیلتر و سایر تجهیزات، لوله کشی و نصب اتصالات، نصب قطره چکان ها در فواصل مناسب و نهایتا راه اندازی و تست سیستم انجام خواهد شد.
نگهداری و تعمیرات سیستم آبیاری قطره ای
سیستم آبیاری قطرهای نیاز به نگهداری و تعمیرات دورهای دارد. این کار شامل تمیز کردن فیلترها، بررسی لولهها و قطرهچکانها، و تعویض قطعات معیوب میشود.
کلام پایانی
آبیاری قطرهای گلخانهای به عنوان یک روش نوین آبیاری، مزایای متعددی برای کشاورزان و گلخانهداران دارد. این روش با کاهش مصرف آب، افزایش راندمان کوددهی، و افزایش تولید، به کشاورزی پایدار و حفظ منابع آب کمک میکند. حیات قطره میتواند در راهاندازی یک سیستم آبیاری قطرهای اصولی به شما کمک کند. فقط کافیست با کارشناسان ما تماس بگیرید و راهنماییهای لازم را دریافت کنید.