سیستم آبیاری بارانی متحرک

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و آمدن فناوری‌های نوین تغییرات مثبتی در روش‌های آبیاری به وجود آمده است. از جمله‌ی این تغییرات سیستم آبیاری بارانی متحرک و ثابت هستند. این سیستم ‌ها باعث شده اند تا با صرفه جویی در مصرف منابع به خصوص آب، محصولات بیشتر و با کیفیت‌تری تولید شوند.

در این مطلب با سیستم آبیاری بارانی متحرک بیشتر آشنا می‌شوید. نوع متحرک این سیستم برخلاف نوع ثابت آن در حین حرکت آبیاری می کند و مکان مشخص و ثابتی ندارد. البته نمی‌توان از آن در زمین‌هایی با شیب زیاد استفاده کرد. برای آبیاری همه‌ی گیاهان نیز مناسب نیست. در ادامه با سه نوع رایج آن آشنا می‌شوید.

سیستم آبیاری بارانی متحرک از نوع آبفشان قرقره ای

در این سیستم آبیاری بارانی خاص شلنگ نرم اما محکمی آب را از لوله اصلی به سمت آب پاش‌ها هدایت می‌کند تا آب روی زمین پخش شود. این کار حین حرکت انجام می‌شود. آب پاش‌ها روی چرخ یا ارابه قرار دارند. آنها از ظرفیت بالایی برخوردارند. معمولا هم از نوع تفنگی بزرگ آن استفاده می‌شود. فشار آب خروجی از فواره، در این روش بیشتر از روش‌های دیگر سیستم آبیاری بارانی متحرک بوده لازم به ذکر است که این فشار، کنترل پخش آب را بر عهده دارد. از این روش برای آبیاری گیاهان مرتفع‌تر مانند نی‌شکر، ذرت و باغ میوه استفاده می‌شود.

در این حالت طول شیلنگ 200 متر است اما عرض نوار آب پاشی به فشار آب وابسته است که حتی می‌تواند تا 120 متر متغیر باشد. مسیر حرکت ارابه با شیلنگ یا کابل فولادی که در مزرعه کشیده شده، مشخص می‌شود. ارتفاع پخش آب با سرعت حرکت سیستم رابطه عکس دارد. یعنی هرچه سرعت حرکت سیستم کمتر باشد، ارتفاع آب پاشی بلندتر می‌شود. پس از پایان عملیات آب پاشی، سیستم خود به خود خاموش می‌شود و نیازی به خاموش کردن دستی ندارد.

سیستم آبیاری بارانی متحرک از نوع آبفشان دوار

در این حالت پایه‌های فلزی با فاصله 30 متر از یکدیگر و ارتفاع 3 متر از سطح زمین، روی چرخ در بخش میانی مزرعه استقرار یافته اند. روی این پایه‌ها بال‌های آبیاری نصب شده اند که دور یک نقطه‌ی ثابت می‌چرخند. جنس این بال‌ها از آهن گالوانیزه و طول آنها بین 150 تا 600 متر است. هرچه سرعت چرخش لوله کمتر باشد مقدار پخش آب بیشتر است. این قاعده به صورت بلعکس هم صدق می‌کند. در این راهکار مساحت سطح آب پاشی شده حتی به 100 هکتار نیز می‌رسد.

این سیستم برای آبیاری زمین‌های شنی (مسطح یا غیر مسطح) قابل استفاده است. برای اینکه پخش آب یکنواخت باشد، انتهای لوله باید پخش بیشتری داشته باشد. این موضوع با دو روش تغییر اندازه آب پاش‌ها و تغییر فاصله‌ی آب پاش ها امکان پذیر است. سیستم آبیاری بارانی متحرک از نوع آبفشان دوار تمام اتوماتیک است. ولی به دلیل آبیاری دایره ای اطراف زمین خشک می‌ماند. برای حل این مشکل و آبیاری کناره‌های زمین، از آب پاش ‌های بزرگ و مخصوصی استفاده می‌شود.

سیستم آبیاری بارانی متحرک از نوع آبفشان خطی

این سیستم مشابه سیستم آبیاری از نوع آبفشان دوار است. به همین خاطر برای زمین های مربعی و مستطیل شکل مناسب است. استفاده از این سیستم برای زمین‌های شنی مناسب تلقی می‌شود. در صورت استفاده از آن در زمین‌هایی با خاک رس، پایه‌های آن در گل فرو می‌روند. که برای حل این مشکل زمین را به دو بخش تقسیم و آبیاری را در یک راستا انجام می‌دهند. سپس، بعد از خشک شدن آن قسمت از زمین، بخش دیگر را آبیاری می‌کنند. منبع آب در این سیستم، لوله یا کانال روباز (به شرطی که زمین در راستای کانال دارای شیب نباشد) است. اگر ذخیره  آب شما کانال روباز باشد دستگاه آبفشان خطی باید مجهز به پمپ شود.

مزایا و معایب سیستم آبیاری بارانی متحرک

در این نوع از آبیاری تمام اجزای دستگاه (مجموعه‌ی پمپاژ، لوله‌های اصلی یا فرعی، بال‌ها و غیره) قابل حمل و جابجایی هستند. به طوری که می‌توان تمام اجزای دستگاه را جهت آبیاری از مزرعه ای به مرزعه‌ی دیگر انتقال داد. این روش برای آبیاری تکمیلی یا مقدماتی، آبیاری زمین‌های کوچک و پراکنده و سبز کردن گیاهانی که بعد سبز شدن آبیاری سطحی می‌شوند گزینه مناسبی است.

با این روش از گیاهان در برابر سرما و یخبندان محافظت می‌شود. سرمایه گذاری بر این راهکار هزینه‌ی کمتری نسبت به روش‌های دیگر دارد. اما به دلیل جابجایی کامل تجهیزات، احتمال شکستن مستهلک شدن سریع سیستم بیشتر است. جنس لوله‌ها معمولا از آلومینیوم انتخاب می‌شود زیرا در این روش آنها به طور کامل جابجا می‌شوند. از آنجایی که آب مانند باران روی گیاهان پاشیده می‌شود، آب مورد استفاده در آبیاری نباید درصد بالایی از ناخالصی را در خود داشته باشد. همچنین برای همه‌ی گیاهان مثل کاهو که برگ نازک و حساسی دارد نمی‌توان از این روش استفاده کرد.

خرید سامانه آبرسانی بارانی متحرک

شیب زمین، نوع خاک، گیاهی که کشت می‌شود، بودجه‌ی خریدار، مساحت زمین، شرایط آب و هوا و غیره همه و همه در انتخاب نوع سیستم آبیاری نقش دارند. با این حال هر زمین و محصولی که داشته باشید، شرکت حیات قطره مناسب‌ترین سیستم آبیاری را در اختیار شما قرار می‌دهد. اگر قصد خرید سیستم آبیاری بارانی متحرک و یا حتی انواع دیگر آن را با بالاترین کیفیت دارید، شرکت حیات قطره را از دست ندهید.

مقایسه سیستم آبیاری بارانی متحرک و ثابت

در سیستم‌های ساکن، آب پاش‌ها تا زمانی که زمین به اندازه‌ی مورد نیاز آبیاری نشود تغییر مکان ندارند. در مقابل در سیستم‌های متحرک، پاشنده آب به طور مداوم در حال تغییر مکان است و یک جا ثابت نمی‌ماند. سیستم آبیاری بارانی ثابت را معمولا نمی‌توان به راحتی از زمینی به زمین دیگر حمل کرد ولی سیستم آبیاری بارانی متحرک را به راحتی می‌توان جابجا کرد. احتمال آسیب دیدن اجزای سامانه آبیاری متحرک به دلیل حرکت مداوم آن بیشتر از نوع ثابت است.

کلام پایانی

سیستم آبیاری بارانی متحرک، گیاهان را به روشی نوین و کم هزینه‌تر آبیاری می‌کند. با وجود مزایای زیادی که دارد معایب محدودش به چشم نمی‌آیند. این سازه می‌تواند با مصرف آب تعیین شده باعث صرفه جویی در استفاده از آب و برداشت محصول با کیفیت‌تری می‌شود. این سیستم و انواع دیگر سیستم‌های آبیاری با کیفیت بالا و قیمت مناسب در شرکت حیات قطره به خریداران عرضه می‌شوند.